مقدمه:
در چند سال اخیر، هوش مصنوعی و فناوری‌های مرتبط با آن تاثیرات شگرفی را بر صنایع مختلف گذاشته. یکی از صنایعی که در خط مقدم تاثیر پذیری از هوش مصنوعی میباشد، حوزه بازاریابی دیجیتال است. بازاریابان و کارشناسان تبلیغات به دنبال بهره‌گیری از این فناوری‌ها برای بهبود روش‌های بازاریابی و افزایش کارآمدی فعالیت‌های خود هستند. در این مقاله به بررسی تأثیر هوش مصنوعی بر بازاریابی دیجیتال می‌پردازد و راهکارها و چالش‌های این تلفیق را مورد بررسی قرار می‌دهد.
تأثیر هوش مصنوعی بر بازاریابی دیجیتال
طبق ارزیابی و نظرسنجی مؤسسه Deloitte، فعالان بازاریابی دیجیتال انتظار دارند که هوش مصنوعی تاثیرات بیشتری را بر این حوزه نسبت به دیگر حوزه‌ها داشته باشد. بخش هایی که انتظار می‌رود بیشترین تاثیر را بپذیرد شامل بخش ارتباط با مشتری، افزایش کیفیت خدمات و تحلیل داده های مختلف از کانال های متنوع می‌باشند.
با توجه به اینکه منابع انسانی و خلاقیت افراد مهمترین دارایی شرکت‌ها و فعالان حوزه بازاریابی دیجیتال هستند، انتظار می‌رود فعالیت‌های تکراری در آینده به دست هوش مصنوعی انجام شده و اموری که نیاز به خلاقیت دارد به دست انسان سپرده شود.
با اینکه ممکن است سال‌ها با خودکارسازی کامل فرآیندها در حوزه بازاریابی دیجیتال فاصله داشته باشیم، استفاده از هوش مصنوعی برای کوچکترین کاربردها هم می‌تواند تاثیر زیادی روی بهره‌وری و ارائه خدمات داشته باشد. بنابراین دانستن کاربردهای دقیق و چگونگی استفاده از فناوری‌های هوش مصنوعی برای فعالان این حوزه مهم و حیاتی خواهد بود.
در ادامه به چند کاربرد هوش مصنوعی در بازاریابی دیجیتال اشاره شده:
۱. بهبود تجربه کاربری:
با استفاده از الگوریتم‌های پییشرفته هوش مصنوعی، تجربه کاربری وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌های موبایل بهبود می‌یابد. سیستمهای پیشنهاددهنده محتوا به کاربران محتوای مرتبط با سلیقه و نیازهای آنها ارائه می‌دهند.
به عنوان مثال، هوش مصنوعی می‌تواند بر اساس داده‌ها و متغیرهای ویژه هر کاربر مثل موقعیت مکانی، جنسیت، شغل و سن او محتوای مناسب را پیشنهاد دهد. شبکه‌های اجتماعی پیشرو مثل یوتیوب و اینستاگرام چنین سیستم‌هایی را با موفقیت پیاده‌سازی کرده‌اند که افزایش تعامل و رضایت کاربران را در پی داشته است.
۲. بهینه‌سازی محتوا
هوش مصنوعی که امروز در دسترس عموم هست می‌تواند محتوا را بهبود ببخشد. با تجزیه و تحلیل متن، اسناد، تصاویر و ویدئوها، الگوریتم‌های هوش مصنوعی می‌توانند محتوا را بهینه‌تر و جذاب‌تر کنند. این عمل نه تنها برای بهبود دادن محتوای تولید انجام می‌شود، که خود هوش مصنوعی می‌تواند محتوای مناسب را تولید کند.
برای مثال سیستمهای هوش مصنوعی Generative AIکه به صورت انفجاری در حال توسعه می‌باشند، قابلیت تولید محتوایی را دارند که در گذشته به سختی توسط متخصصان انجام میشد.
همچنین مدل‌های پیشرفته یادگیری ماشینی با دسته‌بندی دقیق‌تر کاربران و پیش‌بینی نیازهای آنها می‌توانند راهکارهای بهتری برای راه‌اندازی کمپین‌های تبلیغاتی و تولید محتوای مناسب برای کابران با سلیقه‌ها و ویژگی‌های مختلف ارائه دهند.
۳. پیش‌بینی رفتار مشتریان
با تحلیل بزرگ‌داده‌ها و استفاده از الگوریتم‌های یادگیری ماشین، هوش مصنوعی می‌تواند رفتارهای مشتریان را پیش‌بینی کرده و به بازاریابان کمک کند تا استراتژی‌های خود را بر اساس این پیش‌بینی‌ها بهینه کنند.
امروزه داده‌ها بسیار فراوان و متنوعند و حجم وسیعی از این داده‌ها به طور رایگان در دسترس عموم قرار دارند. بنابراین بدون استفاده از ابزارهای پیشرفته جمع‌آوری و تحلیل داده بسیار سخت خواهد بود که بتوان اطلاعات کارآمد و مناسبی را از داده‌های موجود برای پیش بینی رفتار مشتری‌های فعلی و بالقوه استخراج کرد.
چنین ابزارهای تحلیل داده قطعا باید بر اساس الگوریتم‌های مناسب هوش مصنوعی ساخته شوند تا کارآمد باشند.
کاربردهای عملی هوش مصنوعی
1. چت بات
چت بات های پیشرفته و عمومی مثل ChatGPT قادرند روی تمامی جنبه های بازاریابی دیجیتال تاثیر بگذارند. از ارتباط با مشتری گرفته تا تولید محتوا و جمع‌آوری داده، چت بات‌ها می توانند تحول زیادی ایجاد کنند.
البته چت بات های تخصصی تر نیز وجود دارند که برای مثال فقط در زمینه ارتباط با مشتری فعالیت می‌کنند و مشتری‌ها و افراد می‌توانند بدون دخالت عامل انسانی مسائل و مشکلات خود را مستقیم و با پرس و جو از ربات‌ها برطرف کنند.
2. سیستمهای تشخیص و مدیریت تصویر
در گذشته عملیات ملال آور تولید و یافتن و ویرایش تصاویر توسط انسان انجام میشد. اما اکنون هوش مصنوعی در خدمت انسان قرار دارد می‌تواند با توجه به محتوای مورد نظر و جامعه‌ی هدف، تصاویر مناسب را تولید یا پیدا کند.
3. بهینه‌سازی آگهی
شاید بتوان گفت صنعت پخش آگهی یکی از مهمترین بخش‌هایی است که تحت تاثیر هوش مصنوعی قرار خواهد گرفت. طبق برآورد موسسه Statista در سال 2022 میزان تبلیغاتی که بواسطه هوش مصنوعی مدیریت و تولید می‌شود مبلغ 370 میلیارد دلار آمریکا بوده و پیش‌بینی می‌شود که این رقم تا سال 2032 به 1300 میلیارد دلار آمریکا افزایش پیدا کند که رقم بسیار قابل توجهی است.
از جمله اموری که در بخش تبلیغات به دست هوش مصنوعی انجام خواهد گرفت شامل بهبود تبلیغات و شخصی سازی آگهی بر اساس علایق اشخاص و رفتارها و تعاملات گذشته کاربر است.
4. تولید محتوا
هوش مصنوعی می‌تواند محتوایی را تولید کند که محتوای آن با محتوایی که یک انسان می‌تواند تولید کند تفاوتی نداشته باشد. از حمله کاربردهای آن تولید بلاگهایی مفید، تولید مطالبی برای شبکه‌های اجتماعی که به دست مخاطب درست برسد، تولید ویدئوهایی تاثیرگذار، خودکارسازی عملیات سئو برای مطالب و دیگر کاربردها میباشد.
5. تحلیل و پیش بینی
هوش مصنوعی با استفاده از دسترسی به حجم عظیمی از داده‌های متنوع و تحلیل آنها می‌تواند روندها را پیش‌بینی کند.
برای مثال در حوزه بازاریابی دیجیتال یک هوش مصنوعی می‌تواند پیش بینی کند که چه زمانی بیشترین کاربران به وبسایت مراجعه کرده و در آن زمان منابع مناسب را جهت بهبود رابطه کاربری در اختیار زیرساخت قرار دهد. همچین هوش مصنوعی می‌تواند در کمپین‌های ایمیلی و تبلیغاتی نیز کمک زیادی به برگزارکنندگان کند.
چالش‌های موجود بر سر به‌کارگیری هوش مصنوعی:
با وجود مزایای هوش مصنوعی، استفاده از آن چالش‌هایی هم به همراه دارد. از جمله چالشها:
۱. حفظ حریم خصوصی: استفاده از داده‌های شخصی مشتریان برای پیش‌بینی رفتارها نیازمند رعایت حریم خصوصی و اطمینان از امنیت اطلاعات است.
۲. ارتباط انسانی: هوش مصنوعی پتانسیل آنرا دارد که باعث از دست رفتن ارتباط انسانی و دوستانه بین مشتریان و برند شود، که این موضوع می‌تواند باعث کاهش اعتماد وفاداری مشتریان شود.
۳. تعامل با محتوای تولیدی: هوش مصنوعی ممکن است برخی از جنبه‌های خلاقیت و نوآوری در تولید محتوا را کاهش دهد.
4. مدل‌ها و داده‌های اشتباه: در صورتیکه مدل‌های یادگیری ماشینی به درستی اپتیمیزه نشوند و یا به سهو یا به عمد داده‌های نامناسب و تمیز نشده برای یادگیری به هوش مصنوعی داده نشود می‌تواند نتایج مصیبت باری به همراه داشته باشد.
جمع‌بندی
با اینکه به نظر می‌رسد که هوش مصنوعی جایگزین انسان و متخصصان حرفه‌ای است، اما در واقع باید به عنوان ابزار کمکی و تحت نظارت متخصصان استفاده شود. چنین سیستم‌هایی خلاقیت و نوآوری انسان را ندارند و 100 درصد قابل اطمینان نیستند.
استفاده از هوش مصنوعی در بازاریابی دیجیتال می‌تواند بهبود‌های قابل توجهی در کارآمدی و کیفیت فعالیت‌های بازاریابی به ارمغان آورد. با این حال، برای دستیابی به نتایج مطلوب، نیاز به مدیریت مناسب و برخورداری از حوزه‌های شفافیت و حفظ حریم خصوصی است. همچنین باید از سلامت داده ها برای یادگیری ماشین اطمینان حاصل کرد و از وجود متخصصان در کنار هوش مصنوعی اطمینان داشته باشیم.